Image credit: Andrew Hurdle
‘O oedran ifanc, rydw i wedi cael fy swyno gan bŵer trawsnewidiol clai. Bu i fy mam-gu brynu plastisin lliwgar i mi a threuliais oriau di-ri yn modelu ceffylau yn sianelu fy emosiynau i ffurfiau cyffyrddol, corfforol. Ceffylau oedd y creaduriaid cyntaf i mi ddod ar eu traws y tu allan i gartref fy nheulu. Mae cysylltiad cynnar â cheffylau a chlai wedi llywio fy nhaith artistig yn fawr, gan fy ngalluogi i fynegi fy myd mewnol yn fanwl. Gellir defnyddio clai i wneud gwrthrychau swyddogaethol ond ei allu i lunio teimladau ac emosiynau trwy ei blastigrwydd yw’r hyn sydd wir yn fy ysbrydoli gan danio angerdd gydol oes dros fynegi fy hun mewn clai.
Mae gen i radd dosbarth cyntaf o Brifysgol Cymru, Caerdydd, a arweiniodd at ysgoloriaeth yn y Coleg Celf Brenhinol. Mae fy nghyflawniadau academaidd wedi bod yn sylfaen i’m hymarfer, lle rwy’n cyfuno sgil technegol â naratifau hanesyddol ac emosiynol. Yn ogystal â fy ngwaith stiwdio, rwy’n arwain gweithdai clai a gwydredd sy’n canolbwyntio ar hanes y ceffyl mewn cerameg, gan rannu etifeddiaeth gyfoethog y ffurf hon ar gelfyddyd ag eraill a dysgu crochenwaith i ddysgwyr SEND yng Ngholeg Cymunedol Oedolion Richmond a Hillcroft yng Ngorllewin Llundain. Mae gallu clai i ganiatáu trosglwyddo meddyliau trwy ddwylo o’r hunan fewnol i’r byd y tu allan yn anhygoel ac yn arf pwerus sy’n caniatáu i lawer o ddysgwyr wneud cynnydd gyda chyfathrebu a hunanfynegiant.
Yn 2017, cwblheais breswyliad yn Fuping, Tsieina, gan ymgolli yn nhraddodiadau cerameg llinach Wei a Tang. Yn ystod y cyfnod hwn, archwiliais sut yr astudiodd crefftwyr Brenhinllin Tang anatomeg ceffylau yn hynod fanwl, gan drosi hanfod ceffylau yn glai gyda manwl gywirdeb rhyfeddol. Gan dynnu ysbrydoliaeth o’u technegau, rwyf wedi datblygu fy nulliau fy hun i drwytho mynegiant a symudiad bywydol i’m ceffylau clai, gan bontio arferion hanesyddol â chelfyddyd gyfoes. Rwyf wedi parhau i astudio’r ceffyl mewn hanes cerameg gan ganolbwyntio ar geffylau clai Bancura a Haniwa India a Japan ac ar hyn o bryd rwy’n ymchwilio i ysgrifennu llyfr ar y pwnc hwn. Mae fy ngwaith yn aml yn ymgorffori anifeiliaid, yn enwedig ceffylau, fel symbolau i gyfleu emosiynau a naratifau personol. Mae clai, gyda’i blastigrwydd cynhenid, yn fy ngalluogi i siapio’r teimladau hyn yn ffurfiau diriaethol, gan greu deialog rhwng yr hunan fewnol a’r byd allanol. Rwy’n archwilio themâu Dysfforia Rhywedd o fewn fy ymarfer cerameg, gan adlewyrchu naratifau o’r gymuned LGBTQ+. Trwy’r gwaith hwn, rwy’n anelu at ddefnyddio clai fel cyfrwng pwerus ar gyfer ymgysylltu cynulleidfaoedd ag emosiynau dwys a delweddau cymhellol i dorri trwy stigma ac ofn. Mae clai yn parhau i fy nghyffroi fel llestr ar gyfer adrodd straeon, cysylltiad, hunanfynegiant a thrafod y cyflwr dynol.
facebook.com/Gareth-Nash-Ceramic-Sculpture
Gwefan: www.garethnashceramics.com
